Tymczasowe aresztowanie służy przede wszystkim zabezpieczeniu prawidłowego toku postępowania karnego. A zatem areszt ma na celu zapobiec ? w sytuacji realnego zagrożenia ? zachowaniom osoby oskarżonej lub podejrzanej o dokonanie przestępstwa, które mogłyby utrudniać prowadzenie postępowania. Sytuacja osoby w areszcie tymczasowym jest podobna, ale nie taka sama jak osób odbywających karę pozbawienia wolności.
Tymczasowo aresztowany ma prawo, bezzwłocznie po osadzeniu go w areszcie śledczym, zawiadomić o miejscu swojego pobytu osobę najbliższą albo inną osobę, stowarzyszenie, organizację lub instytucję, a także swojego obrońcę (art. 211. § 2 Kodeksu karnego wykonawczego).
Tymczasowo aresztowany nie może posiadać przy sobie żadnych środków łączności, urządzeń technicznych, sprzętu komputerowego,a także, poza depozytem, przedmiotów i dokumentów, które mogą utrudniać prawidłowy tok postępowania karnego.
Po upływie terminu tymczasowego aresztowania, administracja aresztu śledczego jest obowiązana udzielić zwalnianemu pomocy w udaniu się do miejsca zameldowania lub miejsca zamieszkania albo do szpitala lub innego miejsca leczenia, jeśli jest to niezbędne (art. 211. § 5 Kodeksu karnego wykawczego). Istotnym jest fakt iż, że każdorazowe użycie przymusu bezpośredniego lub broni względem tymczasowo aresztowanego jest bezzwłocznie zgłaszane prokuratorowi lub sądowi.
Pierwsze czynności postępowania z udziałem zatrzymanego niejednokrotnie przesądzają o przebiegu całego postępowania karnego. Wobec czego ważne jest aby skontaktować się z adwokatem na etapie tych wstępnych czynności, kiedy zatrzymanenu ma statut osoby podejrzanej lub oskarżonej.